Faiz dışı fazla, bir Devletin cari harcamaları ile vergi tahsilatı arasındaki farktır. Giderler kamu gelirinden düşükse (kamu borcunun faiz ödemeleri hariç) faiz dışı fazla veririz. Aksi takdirde, birincil açık oluşacaktır.
Açık ve faiz dışı fazlanın faydası, Hükümetin üzerinde kontrol sahibi olduğu ödemeleri ve tahsilatları toplamasıdır. Hükümet, maliye politikası yoluyla harcama düzeyini ve topladığı vergileri değiştirebilir. Bu nedenle borcun faiz ödemesi, Hükümetin dönem içindeki eylemlerine bağlı olmayıp daha önce taahhüt edilmiş oldukları için faiz dışı açık veya fazlaya dahil edilmez. Faiz dahil edildiğinde, mali fazladan söz ederiz, bu nedenle mali açık olmaya daha yakın olacaktır.
Kamu borcunun sürdürülebilirliği hesaplanırken faiz dışı fazla önemlidir. Bir hükümet her yıl faiz dışı açıklar (harcamalar> tahsilat) alırsa, giderlerini karşılayabilmek için borca girmek zorunda kalacaktır. Öte yandan, bir hükümet faiz dışı fazla (tahsilat> giderler) elde ederse, borcun faizini ödeyebileceği kaynakları üretecektir.
Faiz dışı fazla kullanımına örnek
Bir hükümet 120 dolar vergi toplar ve yetkililere ve politikalarına ödeme yapmak için 100 dolar harcarsa, faiz dışı fazla 20 dolar (120 dolar - 100 dolar) olacaktır. 20 dolarlık fazla, ya tasarruf etmek ya da kamu sektörüne yatırım yapmak için kullanılabilir.
Bir Devlet sürekli olarak faiz dışı açık verirse ve bunları borç vererek finanse ederse, borcunun Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya (GSYİH) oranı yükselme eğiliminde olacaktır. Uzun vadede bu sürdürülemez.
Öte yandan, Hükümet, örnekte olduğu gibi, faiz dışı fazlaya sahipse, bunu faiz ödemek için kullanabilir ve böylece borç-GSYİH oranını düşürme eğiliminde olabilir. Böylece kamu borcu daha sürdürülebilir hale geliyor.