Fiyat istikrarı, fiyatların belirli bir süre için yeterli olduğu düşünülen belirli bir düzeyde korunması veya artması durumudur.
Fiyat istikrarı, enflasyonu ve kredi genişlemesini kontrol etmek için para politikalarını gevşetmeyi mümkün kılar, böylece dolaşımda daha fazla para olur ve ekonomi daha iyi işleyebilir ve daha yüksek oranda istihdam yaratılabilir. Nominal faiz oranlarında artışa neden olabileceği ve paraya sahip olmanın fırsat maliyetini artırabileceği için enflasyonu kontrol etmek Merkez Bankaları için gereklidir.
Merkez bankaları neden ılımlı bir enflasyon istiyor?
Aşırı üretilirse hem enflasyon hem de deflasyon negatiftir. Bu amaçla merkez bankaları fiyatları sabit tutmaya çalışırlar. Ya da başka bir deyişle fiyat istikrarı peşindeler.
Enflasyon aşırı miktarda olursa, ürünler giderek daha pahalı hale gelir. Bu olduğunda, maaşımız da artmazsa satın alma gücümüzü kaybedebiliriz. Çünkü maaşımız korunur ve fiyatlar yükselirse daha az şey satın alabiliriz. Ayrıca bu sadece hemen değil, orta ve uzun vadede de cezalandırıyor. Bugün 100 dolar biriktirmeye karar verirsek, belki bundan 10 yıl sonra, enflasyon güçlüyse, o 100 dolar bugün çok ucuz olan ürünleri almamıza bile yardımcı olmaz.
Kendi adına, deflasyon da istenmez. En azından toplu olarak. Teoride, teknolojideki bir gelişmeye paralel olarak meydana gelirse fiyat düşüşü olumludur. Örneğin, yeni araştırmalar kristallerin çok düşük maliyetle üretilmesini sağlıyor. Şüphesiz, camın fiyatı düşecek ve bu çok olumlu. Sorun, fiyatların yetersiz talep nedeniyle düşmesidir. Yani, insanların satın alacak parası olmadığında. Bu kriz ortamlarında olabilir.
Ek olarak, ampirik olarak kanıtlanmamış ancak merkez bankaları tarafından alıntılanan başka bir açıklama daha var. Bu açıklama, tüketicilerin bir şeyin yarın daha ucuz olacağını (deflasyon) bilseler, yarın satın almak için bekleyecekleri gerçeğine dayanmaktadır. Bu, fiyatların düşmesine ve bununla birlikte aktiviteye neden olur. Merkez bankalarının unuttuğu şey, beklemenin bir anlamı olmayan belirli ürünler olduğudur. Öte yandan, bir ürüne sahip olmamanın fırsat maliyeti, bazen sahip olacağı fiyat düşüşünü telafi etmez. Örneğin bir araba 3 yılda 5.000 Euro daha ucuz olabilir, tabi ki 3 yıl kullanamayacağız.
Fiyat istikrarı örneği.
Örneğin, tüketimi için belirli sayıda mal ve hizmet satın aldığı aylık net 1.400 Euro maaşı olan bir kişiyi varsayalım. Önümüzdeki birkaç yıl içinde bu kişi aynı (veya benzer) mal ve hizmetleri aynı maaşla satın alabilirse, fiyatlar genel seviyesinin istikrarlı olduğu söylenir.