Muhasebe uyumlaştırması, farklı ülkelerin muhasebe düzenlemeleri arasında yeknesaklığı sağlamayı amaçlayan bir süreçtir. Başka bir deyişle, muhasebe düzenlemelerinin yüksek derecede homojenliğe ulaşması için farklı uluslar arasında bir anlaşmadan oluşur.
Uluslararası işlemlerin sürekli büyümesi ve küreselleşme göz önüne alındığında, muhasebe düzenlemelerinin uyumlaştırılması esastır. Kriterlerin bu standardizasyonu, muhasebe bilgisi kullanıcılarının (esas olarak şirketler) söz konusu verileri yabancı bir ülkeden gelse bile doğru bir şekilde yorumlamasını ve analiz etmesini sağlar.
Muhasebe uyumlaştırmasının avantajları ve dezavantajları
İlk olarak, gördüğümüz gibi, muhasebe uyumlaştırması, farklı ülkelerdeki şirketlerin hesapları arasında karşılaştırmaya olanak tanır. Hatta kendi bilgilerinizle karşılaştırılabilirlik sağlar. Bu, muhasebe düzenlemeleri standartlaştırılmamış olsaydı mümkün olmayacak olan doğru ve yeterli karar vermeyi sağlar.
Daha küresel bir bakış açısından, bir muhasebe uyumlaştırması, bir şirketin kendisini üçüncü bir ülkede kurup kurmayacağını belirleyebilir. Bu üçüncü ülkenin muhasebe düzenlemeleri uyumlaştırılmazsa, şirketin bilmediği bir düzenlemeyi uygulamak zorunda kalacağı için o ülkede kendini kurmak konusunda daha isteksiz olması olasıdır.
Dezavantajlar arasında, muhasebe uyumlaştırmasının uluslarüstü bir anlaşmaya tabi olmayı gerektirdiği için yasama yetkisinin bir sınırlaması vardır. Bu nedenle birçok ülke, yetkilerinin bir kısmından vazgeçmeleri gerektiği ve tamamen özerk bir şekilde muhasebe standartları oluşturamayacakları için bu tür anlaşmalara girmek konusunda isteksizdir.
Muhasebe uyumlaştırma aşamaları, neden önemlidir?
Muhasebe uyumlaştırması üç aşamaya ayrılabilir: uyumlaştırmadan önceki ilk aşama; ülkelerin bir muhasebe uyumlaştırması gerçekleştirme ihtiyacının farkında olduğu ikinci aşama; ve ülkelerin uyumlaştırılmış muhasebe düzenlemelerine zaten sahip olduğu üçüncü aşama.
Faz 1
Genellikle coğrafi olarak birbirine çok yakın ülkelerde bile ülkelerin muhasebe düzenlemeleri birbirinden çok farklıdır. Bu, ülkelerin her birine özgü çeşitli nedenlerden kaynaklanmaktadır: ekonomik, politik, tarihsel nedenler, vb. Kriterlerdeki bu farklılık, uluslararası ticaret alanındaki birçok işleme (işlemler, ticari anlaşmalar, muhasebe bilgilerinin yorumlanamaması vb.) zarar verebilmektedir.Dolayısıyla bu durum uluslararası sermayenin serbest dolaşımını sınırlayabilmektedir.
Faz 2
Bu zorluklar nedeniyle ülkeler, farklı muhasebe düzenlemelerini tekdüzelik kriterleri altında homojenleştirme veya uyumlaştırma ihtiyacını düşünmektedir. En normal şey, muhasebe uyum anlaşmasının parçası olan tüm ülkeler için ortak temellerin önerilmesi ve bu temellerde bir takdir payı bırakılmasıdır.
Bununla ilgili bir örnek görelim: Bir muhasebe uyumlaştırma sürecinde tahakkuk ilkesinin tüm muhasebe işlemlerini yönettiği ortak bir temel olarak belirlenebilir. Ancak, varlık değerlemesi ile ilgili olarak, her ülkenin kendi değerleme kriterlerini seçmesine izin verilebilir. Bu nedenle, yukarıdakilere dayanarak, tüm ülkeler muhasebe düzenlemelerinde tahakkuk ilkesini uygulamalıdır (ortak taban), ancak varlıklarının değerleme yöntemini seçebilirler.
3. Aşama
Ülkeler arasında anlaşma imzalandıktan sonra, muhasebe düzenlemeleri zaten aralarında uyumlaştırılmıştır. Bu, bu makalede daha önce bahsettiğimiz bir takım avantajlara sahiptir.