Niteliksel para teorisi, bir para biriminin değerinin yalnızca bir ekonomide dolaşan miktarına değil, ona verilen üretken hedefe (ya da değil) bağlı olduğunu savunan bir teoridir.
Diğer bir deyişle, nitel para teorisi, bir para biriminin miktarını veya arzının, değerini belirleyen tek şey olmadığını, kullanım kalitesinin de olduğunu onaylar.
Niteliksel para teorisinin ortaya çıkardığı şey, daha fazla miktarda para vererek, üretken faktörlere yönlendirilebilmesidir. Bu şekilde mal ve hizmet miktarı artacaktır.
Bu doğruysa, bu teoriye göre, para arzındaki bir artışın fiyatlar üzerindeki etkisi, söz konusu para fazlasının ekonomide daha büyük bir toplam arz oluşturup oluşturmadığına bağlı olacaktır.
Başka bir deyişle, ekonomideki mal ve hizmet miktarı değil de para miktarı artarsa, daha fazla para arzı aynı sayıda kalemi kovaladığı için enflasyon oluşur.
Ancak, para miktarı ve aynı zamanda üretim artarsa, fiyatlar artmamalıdır (veya en azından önceki senaryodakiyle aynı oranda olmamalıdır).
Arjantinli Walter Beveraggi Allende, 1982'de "Niteliksel Para Kuramı: Parasalcılığa Karşı", Enflasyon ve İşsizlik" metnini yayınlayan bu teorinin bir temsilcisi olarak kabul edilmektedir.
Nitel ve nicel teori
Nitel teori, bir ülkedeki para arzını ve fiyat seviyesini ilişkilendiren miktar teorisine karşıdır. Bu nedenle, Irving Fisher ve David Ricardo gibi bu akımın çeşitli yazarları, para miktarındaki artışın enflasyon yarattığını savundular.
Her durumda, nitel teorinin yaptığı şey, paranın değerini etkileyen tek değişkenin para miktarının olmadığına işaret etmektir. Dolayısıyla, genişletici bir para politikası tek başına enflasyon yaratmaz.