İlişkisel bir model, satırları tuples ve sütun değişkenleri olarak adlandırılan ilgili tablolar aracılığıyla verileri temsil etmekten ve böylece bir veritabanı oluşturmaktan oluşur.
1970 yılında San José'de (California) bir IBM çalışanı olan Edgar Frank Codd tarafından yaratıldılar. Çalışması gerçekten çok basit. Küme teorisine ve yüklem mantığına dayanırlar.
Veri tablolarıyla temsil edilirler, böylece satırlar farklı durumlar ve sütunlar incelenecek alanlardır. Verileri dinamik olarak yönetmek için yaygın olarak kullanılır.
İlişkisel modelin resmi terimleri
Resmi olmayan ifadelere karşılık gelen bir dizi resmi terim vardır. Onlara aşina olmak için onları tanımak uygundur. Pratikte basit ifadeler kullanılır, anlaşılması daha kolaydır.
- Resmi terim olan bağıntının resmi olmayan karşılığı tabloda yer almaktadır.
- Tuple, tablonun satırlarında temsil edilen bir kayıttan başka bir şey değildir ve nitelik, bir sütun veya alandır.
- Kardinalite, satır veya kayıt sayısını ifade eder ve derece, sütun veya alanların sayısıdır.
- Son olarak, birincil anahtar her durum için benzersiz bir tanımlayıcıdır.
İlişkisel model nasıl çalışır?
Son örnekte görsek de, nasıl çalıştığını göstereceğiz. Tabloların zaten veriler arasında ilişkiler kurduğunu, dolayısıyla adın olduğunu unutmayın. Aslında, aşağıdakiler olan bazı basit kurallara tabidir:
- Tablolar modelin merkezidir ve veriler içlerinde temsil edilmelidir. Tablolar, başkalarından sonuçlar hesaplanırken de kullanılır.
- Her sütunun sırası, yürütülen sorgunun türüne göre belirlenir. Bu nedenle, her ilişki benzersiz bir veri kümesinden oluştuğu için bir başlangıç sırası gerekli değildir.
- Daha önce de belirttiğimiz gibi, satırlar veri veya durumlardır, sütunlar alanlar veya değişkenlerdir. Öte yandan, her hücre iki boyutlu bir kayıttır.
- Her kayıt için benzersiz bir tanımlayıcıya (birincil anahtar) sahip olmak önemlidir. Bu, yabancı anahtar olarak kullanarak iki veya daha fazla tablo arasında ilişki kurmanıza olanak tanır.
İlişkisel modelin avantajları ve dezavantajları
Her şey gibi bu ilişkisel modelin de avantajları ve dezavantajları vardır.
Avantajları arasında şunları vurgulayabiliriz;
- Bir yandan, verilerin tekrarlanmasını önleyen süreçlere sahiptir.
- Öte yandan, gerektiğinde bir kayıtla ilgili her şeyi ortadan kaldırarak referans bütünlüğünü garanti eder.
- Ayrıca normalleşmeye izin verir.
Öte yandan, dezavantajlar veya rahatsızlıklar arasında aşağıdakilere sahibiz:
- Birincisi, grafik gösterimlerde veya coğrafi konumlandırma sistemlerinde sınırlamalara sahip olmasıdır.
- İkincisi, metin bloklarının verimli bir şekilde işlenmemesidir.
İlişkisel model örneği
Tedarikçiler, satın almalar, depo (kategorilerle), müşteriler ve satışlar ile bir model oluşturmak istediğimizi düşünelim. Her tablo bir grup benzer veriyi temsil eder. Bunlar, sütunlarda (alanlarda) bir dizi veriye sahiptir ve her biri (tuple) bir satırda gidecektir.Biz sadece bu makalede gördüklerimizi göstermek amacıyla basitleştirdik. Böyle bir şey olabilir ↓
İstemcileri örnek alırsak, her birinin verileri bir satırda ve tipi (ad, soyad…) bir sütunda olacak şekilde tablolar tamamlanacaktır. 1 "bir" ve M "birçok" anlamına gelir. Bu ilişkisel modelde, her tablonun çıktılarının tek bir veriden olduğu, ancak aşağıdakilerden birkaçıyla ilişkili olabileceği gerçeğine atıfta bulunur.
