Karşılaştırmalı yöntem, bilimsel yönteme benzer prosedürlere dayalı karşılaştırmaları kullanan teoriler ve hipotezler üretmenin veya çürütmenin bir yoludur.
Bu nedenle, aradığı şey, bilim ve benzerlik ve farklılıkların incelenmesini kullanarak argümanların geçerliliğini test etmektir.
Tipik olarak, değişkenliğin veya çeşitliliğin yorumlanmasına dayalı veri analizi ile istatistiksel teknikleri uygular. Amaç, iki veya daha fazla durum arasında ilişki kurabilmek ve bilimsel sonuçlar çıkarabilmektir.
Bilimde karşılaştırmalı yöntem
Özellikle doğa ve sosyal bilimlerde (ekonomi gibi) yaygın olarak kullanılmaktadır. İlkinde, nomotetik değerlendirme yoluyla bireyler veya gruplar arasındaki özellikleri karşılaştırarak bir fenomen hakkında genel yasalar oluşturmak çok yaygındır. Amaç, mümkünse matematiksel modellerle temsil edilebilecek ilişkiler kurmaktır.
Öte yandan, ideografi (sosyal bilimlerde kullanılır) tam tersi şekilde çalışır ve çalışma konusunun özelliklerini analiz eder. Aranan, genelden çok tekil olanı karşılaştırmaktır. Özel bir durum, nomotetik ve ideografik yöntemi birleştirerek bireyin bilgisine ulaşmaya çalışan diferansiyel psikolojidir.
Karşılaştırmalı Sosyal Bilimler ve Karşılaştırmalı Ekonomi
Karşılaştırmalı sosyal bilimler, farklı kültürlerde, bölgelerde veya ülkelerde var olan sistemleri (kendi kapsamları dahilinde) analiz eder ve birbirleriyle karşılaştırır. Bu nedenle, karşılaştırmalı hukuk, çeşitli hukuk sistemleri arasındaki farklılıkları bulmaya çalışır. Karşılaştırmalı eğitim, eğitim planları ile aynı şeyi yapar. Karşılaştırmalı siyaset bunu siyasi sistemlerle yapar.
Ekonominin içinde karşılaştırmalı bir alt alan vardır. Bu, iki veya daha fazla ekonomik organizasyon sistemini inceler ve benzerlik ve farklılıkları arar. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra zirve yaptı. Dünya, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) başta olmak üzere kapitalist blok ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ile sosyalist blok arasında bölünmüştü.
Karşılaştırmalı yöntem örneği
Bu yöntemin nasıl kullanılabileceğine dair bir örnek görelim. Belirli bir üretim sistemine sahip bir A ülkesini ve diğer bir B ülkesini hayal edelim. Aşağıdaki tablo ana makroekonomik göstergeleri göstermektedir. Adlandırmalar şunlardır: piyasa fiyatıyla gayri safi yurtiçi hasıla (GDPpm), kişi başına GSYİH (GDPpc) ve insani gelişme endeksi (HDI).
A ülkesinde GDPpm ve GDPpc'nin daha düşük olduğu gözlemlenmiştir, ancak bu, daha düşük enflasyon, daha düşük işsizlik ve daha yüksek bir İGE ile dengelenmektedir. Ayrıca, kamu sektörü daha iyi bir durumda görünmektedir. Karşılaştırmalı yöntemi kullanarak karar vermeyle ilgili bilgileri elde edebileceğimizi görüyoruz, hangi ülkede yaşardınız?