Temsilcilik maliyetleri, vekil ile temsilci arasındaki çıkar çatışması nedeniyle ortaya çıkan maliyetlerdir.
Müdür, işe alan kişi, acente ise işe alınan kişidir. İkincisi, işini eski adına gerçekleştirir. Bu nedenle, hem vekil hem de müdür herhangi bir türde bir kişi veya kuruluş olabilir.
Sorunun özellikleri
Bir müdür, farklı nedenlerle kendisi için faaliyetler yürütmek üzere başka bir kişiyi işe almakla ilgilenebilir. Örneğin, bunu kendi başınıza yapacak kadar güçlü olmadığınızı hissedebilirsiniz. Ayrıca, diğer sorumluluklarınızı ihmal etmeden başka faaliyetler yapmak için motive olabilirsiniz.
Yukarıdakilerden bağımsız olarak, müvekkil muadili hakkında tam bilgiye sahip olmadığı için sözleşme maliyet oluşturur. Bu duruma bir örnek, bir şirketin hissedarlarının onu işletmek için yöneticiler kiralamasıdır. Bir yandan, hissedarlar servetlerini artırmak için hisse fiyatını maksimize etmekle ilgilenebilirler. Benzer şekilde, daha fazla temettü dağıtmakla ilgilenirler. Öte yandan, yöneticiler şirketin büyümesi ve konsolidasyonu ile daha fazla ilgileneceklerdir. Bu, kısa vadede hisse fiyatlarında büyüme veya daha yüksek temettüler yaratmaz. Sonuç olarak, ilgili tarafların öncelikleri üzerinde bir çatışma ortaya çıkar.
Müdür-temsilci ilişkisi
Bu ilişkinin bir sözleşme yoluyla resmileştirilmesi yaygındır. Bu, sözleşmenin ilişkiyi düzenleyen yönergeleri içermesi gerektiğinden, çıkar çatışması riskini en aza indirir.
Bu anlamda belirli faaliyetlerin yürütülmesinde işbirliği yapmayı taahhüt ederler. Bu, örneğin bir şirketin yönetimi, bir evin onarımı veya bir komisyoncunun işe alınması için geçerlidir.
Ajans maliyeti nasıl düşürülür?
Acente maliyetlerini minimize etmek için kullanılan farklı yöntemler vardır.
Onlardan bazıları:
- Kontrol aracısı faaliyetleri: Bu, görevlerin ölçülmesi ve izlenmesi kolay olduğunda bir çözüm olabilir. Bununla birlikte, kontrol edilmesi ne kadar karmaşıksa, izlemek için o kadar fazla maliyet oluşturur. Örneğin, gelir veya üretim seviyeleri için hedefler belirleyebilirsiniz.
- Teşvik verin: Bu durumda amaç, vekil ve müvekkilin aynı menfaatlere sahip olmasını sağlamaktır. Örneğin, hisselerin ve opsiyonların verilmesi ve komisyonların ödenmesi yoluyla. Verimlilik ücreti de düşünülebilir.
Genel olarak, bilgi asimetrisini azaltarak çatışma riski en aza indirilir. Yani, temsilcinin çıkarları ne kadar açıksa, ilişkinin gerektirdiği maliyetler o kadar az olur. Ek olarak, teşvikler, her bireyin kendi çıkarları doğrultusunda grubun hedefine ulaşması hedefine sahiptir.