Talep şoku, kamu harcamaları ve yatırımları gibi değişkenlerde meydana gelen herhangi bir bozulmadır; çıktı, fiyatlar ve istihdamda dalgalanmalara neden olan makroekonomik politikaların yanı sıra özel talep tarafından üretilir.
Talep şokuyla ilgili olarak, ekonomide iki şok olayı üretilebilir. Olumlu talep şoku ve olumsuz talep şokundan bahsedebileceğimiz şekilde. Bu nedenle, ekonomi üzerindeki etkilerine bağlı olarak, birinden veya diğerinden bahsedebiliriz.
Talep şoku hem fiyatların hem de ürünün değişmesine veya aynı yönde hareket etmesine neden olur. Bu nedenle, toplam talepteki bir artış, hem üretimde hem de enflasyonda bir artış yaratır.
Ekonomik otoriteler için olumlu bir yön, talep şokunda onu belirli bir amaç doğrultusunda manipüle etmenin mümkün olmasıdır.
Talep vardiyalarıTalep şokuna neden olan değişkenler kümesi
Herhangi bir ekonomide şoka neden olan başlıca değişkenler şunlardır:
- Kamu harcamaları.
- Yatırım talebi.
- Para ve maliye politikaları.
- Ekonomik konularda gelecek beklentileri.
Pozitif talep şoku örneği
Olumlu bir talep şoku, toplam talep eğrisinin sağa kaymasına neden olur.
Kamu harcamaları gibi değişkenlerden birini alarak pozitif talep şokuna örnek verebiliriz. Diyelim ki hükümet iddialı bir kamu yatırım planı uyguluyor. Nüfusun satın alma gücünde bir artış sağlayarak mallara daha fazla talep yaratır.
Bu olay talep eğrisinin sağa kaymasına neden olur. Bu nedenle ekonomi, mal talebinin daha yüksek fiyatlarla daha yüksek olduğu yeni bir denge noktasına gider.
Negatif talep şoku örneği
Negatif bir talep şoku, toplam talep eğrisinin sola kaymasına neden olur.
Maliye politikası gibi değişkenlerden birini alarak negatif talep şokuna örnek verebiliriz. Diyelim ki, etkilenen tüm ürünlerin fiyatlarında artışa neden olan bir vergi paketi onaylandı.
Bu, toplam talep eğrisinde sola kaymaya neden olur. Bu nedenle, daha düşük üretim ve daha yüksek fiyatlar ile ekonomiyi dengede tutacağız.