Bertrand'ın modeli, malın veya ürünün fiyatındaki değişimin, tedarik edilen miktarlardaki değişiklikler yoluyla elde edilebilecek olandan daha stratejik olduğunu ileri sürer.
Bertrand modeline yönelik bu yaklaşım, ünlü Cournot modeli tarafından desteklenen yaklaşıma taban tabana zıttır. Buna göre Cournot modelindeki stratejik nokta, niceliksel rekabettir.
Bertrand'ın modelinde öngörücü olan, eksik rekabetin, bu durumda duopolün özelliğinden dolayı, fiyatı marjinal maliyet düzeyine çekeceğidir. Böylece yol, bir tam rekabet durumuna yol açar.
Rakiplerinden daha düşük marjinal maliyetlerle uğraşan bir şirket, onu diğerinden daha düşük fiyatlar sunacak bir konuma yerleştirecektir. Böylece daha iyi bir konumda olacak ve böylece piyasayı ele geçirmek için gerekli tüm güçleri alacaktır.
Bertrand modelinin temel varsayımları
Bertrand modelinin temel varsayımları şunlardır:
- İki şirketin varlığı
- Tüm firmalar homojen ürünler üretir
- Firmalar, rakiplerinin fiyatını doğrulamadan önce, eş zamanlı fiyatlar oluştururlar.
- Şirketler tüm pazar talebini karşılar.
- Tüketici ürünü en düşük fiyatı sunan firmadan satın alacaktır.
Bu nedenle model, fiyatı uygun bir şekilde belirleyen şirketin eylemiyle yapılandırılır. Öte yandan, belirli bir miktarda belirli bir fiyattan satın almaya karar veren tüketici.
Bertrand modeli nasıl çalışır?
İki şirketin, şirket 1 ve şirket 2'nin varlığını, iki şirket için maliyet yapısının aynı olduğunu varsayalım. Her iki şirketin ürettiği mal aynıdır.
Böylece firma için talep fonksiyonu şu şekilde tanımlanır: Q = D (P).
İlk durumda, 1. şirketin fiyatı 2. şirketin fiyatından düşükse, o zaman 1. şirket tüm piyasa talebini alacaktır.
İkinci durumda, 1. şirketin fiyatı 2. şirketin fiyatına eşitse, her şirket %50 pazar payı elde edecektir.
Üçüncü durumda, buna sahip olduğumuzda, 1. şirketin fiyatı 2. şirketin fiyatından büyükse, o zaman ikinci şirket tüm pazar talebini alacaktır.
Yukarıdakilerin tümü, aşağıda sunulan grafikte hızlı bir şekilde görselleştirilebilir.
2. şirketin tekel fiyatından daha yüksek bir fiyat teklif ettiği durum göz önüne alındığında (PM), şirket 1 tekel fiyatı belirleyerek tepki verecektir.
2. şirket marjinal maliyete ve tekel fiyatına eşit veya daha düşük bir fiyata teklif verdiğinde, birinci şirket bir denge fiyatına sahip olacaktır.
Aşırı bir durumda, eğer 2. şirket tekel fiyatından daha düşük bir fiyata teklif verirse (PM), firma 1, marjinal maliyete eşit bir fiyatla tepki verecektir (Cm)
Bertrand'da Nash dengesi
Denge, reaksiyon fonksiyonlarının kesiştiği noktada oluşur. Bu nedenle, Bertrand modelindeki Nash dengesi, her iki şirket de aynı piyasa fiyatını oluşturduğunda oluşur. Yani, birinci fiyat, marjinal maliyete eşit olan ikinci fiyata eşit olduğunda (P1 = P2 = cm). Her iki şirket için de faydalar sıfır olduğundan, ikisinin de faydalarını değiştirmeye yönelik teşvikleri yoktur. Denge karı her ikisi için de sıfır olduğundan.
Bertrand modelinin sonucu bu şekilde Bertrand paradoksu denen şeye yol açar. Yani iki şirket, bir düopol bile olsa, ürünü aynı fiyata satma durumuna ulaşır, bu fiyat marjinal maliyetine eşittir.
Bununla birlikte, iki şirketin fiyatı aynı olduğunda, ancak her şirketin dahili olarak ele aldığı marjinal maliyette bir fark olduğunda, piyasaya hakim olmak için fiyatı değiştirmeye cazip olacaklardır.
