Geçen yıl ABD Merkez Bankası 7 yıl aradan sonra ilk kez faiz oranlarını artırdı. Önümüzdeki ay, ABD para politikasının genişleyici işaretini tersine çevirerek yeniden yükselmesi bekleniyor. Buna karşılık, Avrupa'da başlangıçta harekete geçmek daha uzun sürdü, ancak nihayetinde daha agresif davrandı. Her iki bölgenin ekonomik politikalarını analiz edelim.
Bugün, Kuzey Amerika ekonomisi, krizden kurtulan bir ülkenin tipik büyüme, enflasyon ve istihdam seviyeleriyle zaten övünebilir ve çoğu, yetkililerin bu kadar iyi sonuçlar veren önlemleri neden iptal etmeye karar verdiğini merak ediyor. Bu kararı anlamak için, Lehmann Brothers'ın iflasıyla sarsılan ve bazı ülkelerin mali sorunlarının küresel bir ekonomik krize dönüştüğü 2008 dünyasına geri dönmeliyiz.
Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri hükümetleri tarafından alınan ilk önlemler, borsadaki dalgalanmaların nedenlerinden çok etkilerini sınırlamayı amaçlıyordu. Muhtemelen medyada en çok yer alan (ve aynı zamanda en tartışmalı) kararlar banka kurtarmalarıydı. Daha az ödeme gücü olan kuruluşlara yapılan bu kamu parası enjeksiyonları, en azından durum normalleşene kadar hayatta kalmalarını sağlamaya ve aynı zamanda yatırımcılara güvenlik sağlamaya ve küçük tasarruf sahiplerini korumaya çalıştı.
Birkaç yıl süren ve farklı şekillerde yürütülen bir süreçti, çünkü Avrupa'da çok sayıda bankacılık kuruluşuna ulaşırken, Amerika Birleşik Devletleri'nde sadece en büyük bankalar kurtarıldı, böylece en büyüklerden çok sayıda ortadan kayboldu. küçük olanlar. Buna karşılık, Kuzey Amerika yetkililerinin kurtarmaları sadece finans sektörünün geri kalanına (AIG gibi sigortacılarla) değil, aynı zamanda sanayi sektörüne de (General Motors, Chrysler) yayıldı.
Atlantik'in her iki yakasında para otoriteleri tarafından alınan bir diğer önlem de merkez bankalarının referans faiz oranlarının düşürülmesi oldu. Bu, bankaların kendilerini daha düşük maliyetle finanse etmelerini ve finansal piyasalardaki likidite sıkıntısını kısmen gidermelerini sağlarken, ekonomide krediyi canlandırmakta birçok zorlukla karşılaştı.
Aynı şekilde, hükümetler ekonomik krizi daha da derinleştirmek korkusuyla önce kamu harcamalarını kısmamaya çalıştılar, ancak vergi gelirlerindeki düşüş, devletlerin açıklarını ve borçlarını ateşledi. Durgunluğu durdurmak ve ekonomileri büyümeye ve istihdam yaratmaya yönlendirmek için bir strateji değişikliği ihtiyacı işte bu şekilde netleşti.
Avrupa'da, ekonomi politikalarının ekseni, özellikle kamu harcamalarının azaltılması yoluyla, açığı ve borcu sürdürülebilir seviyelere çekecek mali düzenlemelerdi. Avrupa Birliği'nin karmaşık siyasi yapısı nedeniyle, bu tedbirler her üye devlette eşit olmayan bir şekilde uygulanmış ve güçlü siyasi muhalefetle karşılaşmıştır. Bazı durumlarda, kamu sektöründeki dengesizlikler etkilenen ülkelerin (Yunanistan, İrlanda, Kıbrıs ve Portekiz) kurtarılmasına ve bazı ekonomilerin (İtalya ve İspanya gibi) piyasalarda kendilerini finanse etmekte zorlanmasına yol açmıştır. Avrupa Merkez Bankası ise, bankalar için finansman imkanları sağladı ve belirli likidite sorunları ortaya çıktığında, kendisini belirli ülke borcu alımları yapmakla sınırladı.
Avrupa'daki tüm bu politikaların sonucu (yani, ılımlı bir genişlemeci para politikasının eşlik ettiği kararlı bir mali düzenleme) gerçekten karmaşıktır. İlk olarak, (kamu maliyesi bu yılı fazlayla kapatacak olan) Almanya ile (2010 ve 2015 yılları arasında üç kez kurtarılan) Yunanistan'ı karşılaştırırken görülebileceği gibi, her üye devlet, açığı ve borcu kontrol altına alma konusunda farklı bir başarı derecesine sahiptir. ).
Öte yandan, büyüme ve istihdam yaratma oranları genel olarak beklenenden daha zayıf olurken, deflasyon riski tüm bu yıllar boyunca sabit kaldı. Öte yandan, gelecekte daha sağlam olmasını sağlayacak özel sektörün borcunun azaltılması, mali ve dış açık gibi makroekonomik dengesizliklerin düzeltilmesi sürecinde ilerleme kaydedilmiştir. Son olarak, krizden en çok etkilenen ülkelerin devlet borçlarına daha fazla maruz kalan ECB bilançosundaki varlıkların daha düşük kalitesine de işaret edebiliriz.
Amerika Birleşik Devletleri'nde strateji kökten farklıydı: Avrupa, ekonomiyi canlandırmak için kararlı bir kemer sıkma politikasını bazı para politikalarıyla birleştirirse, Atlantik'in diğer tarafında, Federal Rezerv'in kararlı genişlemeci politikalarıyla dengelenen hafif mali düzenlemeler yapıldı. . Bu anlamda, bu eylemlerin ekseni QE planlarıydı (Nicel Gevşeme), büyüme, enflasyon ve işsizlik için revize edilebilir hedeflere göre periyodik olarak ekonomiye büyük miktarlarda para enjekte etmek için tasarlanmış kamu ve özel borç satın alma programları.
Bu durumda, sonuçlar da karmaşıktır: büyüme düzelmiş ve işsizlik azalmış olsa da (tüm bunlar kabul edilebilir seviyelerde enflasyonla birlikte), mali düzenlemelerin eksikliği, özellikle kamu borcundaki artış gibi büyük sorunlara yol açmıştır. Dünyanın önde gelen ekonomisi olması ve hatta Devletin cari ödemelerinin geçici olarak felç olmasına yol açması nedeniyle bu konunun özel bir yankısı da oldu (hükümetin kapanmasıSon olarak, özel sektör, krizin ilk yıllarında borçluluk seviyelerini düşürmeyi başardı, ancak daha sonra ters eğilime geri döndü ve böylece gelecekte yeni finansal balonların oluşma olasılığını açtı.
Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri için bu sonuçları perspektif içinde analiz eden birçok kişi, bugün iki stratejiden hangisinin büyümeyi iyileştirmede daha etkili olduğunu merak ediyor. Her iki durumda da ekonomileri canlandırmanın anahtarı maliye politikaları değil, para politikasıydı. Avrupa Birliği'nde, ECB'nin 2014'ten bu yana QE planlarını da uygulama kararı, Euro'nun daha düşük fiyatına, daha yüksek ihracata ve büyüme ve istihdam yaratma konsolidasyonuna yol açarken, kemer sıkma önlemleri gevşetiyor gibi görünüyor.
Bununla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri'nde, kamu borcunun devam eden büyümesi ve Federal Rezerv politikalarının tükenmesi, QE'nin kademeli olarak geri çekilmesini ve gelecekteki mali ayarlamaları müjdelerken, faiz oranlarındaki artış yeni finansal balonların oluşmasını önlemeye çalışıyor. Bu sayede dünyanın en önemli iki ekonomik bloğunun nasıl farklı yollar izlediğini görüyoruz ve şimdi her biri aynı anda hatalarını tekrar etmemeye çalışarak cevapları diğerinde arıyor gibi görünüyor.