Bireycilik veya felsefi bireycilik, bireyin kolektif üzerindeki üstünlüğünü onaylayan ve savunan felsefi bir akımdır.
Felsefi bireycilik, bireye veya kişiye tercihli bir konum verir. Bireyciliği savunanlara göre, sözünü ettiğimiz bu birey, toplumu oluşturan gruplar, kitleler ya da kolektifler tarafından sürüklenmemeli, boyun eğdirilmemelidir. Tam haklara sahipler ve tercihlerine ve fikirlerine toplumun geri kalan bileşenlerininkilerle eşit bir şekilde saygı duyuluyor.
Aksine, kolektivizm, toplumun veya Devletin iradesinin üstün gelmesi gerektiğini savunan doktrindir. Bazı insanlar bireyciliği bencil bir akım olarak görür ve farklı sosyal gruplara ait tüm insanları etkileyen sorunlardan uzaktır.
Bireycilik aynı zamanda toplumların üyelerine büyük haklar sağlayarak liberal demokratik demokrasilerin destekleyicilerinden biri olmuştur. Öyle ki, herhangi bir kişi, toplumun diğer üyeleri veya Devlet tarafından işlenebilecek suistimallere karşı çıkabilir. Ya da bu ihlalin gerçekleşmesi halinde, bu kişiye, zorunlu kamulaştırmada olduğu gibi, Devlet tarafından ekonomik bir tutarda tazminat ödenir. Bu, demokratik olmayan devletlerde olduğundan daha karmaşıktır.
Bireyciliğin kökeni ve tarihi
Bireyciliğin kökeni dağınıktır. Bazı yazarlar, başlangıcını Orta Çağ'da, Hıristiyanlığın yayılmasıyla ve kişinin davranışının bireysel kurtuluşa götüren şey olduğunu yansıtan vizyonla yerleştirir. Diğerleri, toplumun geri kalanının inançları ve yargılarından bağımsız olarak, bireyin tamamen özgürleşmesine dayanan Kinik okulun Diogenes gibi filozofların davranışlarına dayanarak antik Yunanistan'a bile yerleştirir.
Doğru olan, on yedinci yüzyıldan itibaren bu bireysel düşüncenin liberalizmle birlikte geliştiğidir. Söz konusu yüzyılda çalışmalarını geliştirdiği İngiliz filozof Hobbes, son derece bireyciydi. Bir mutlakiyetçilik teorisyeni olarak kabul edilmesine rağmen, bu tip bir devleti savunması, bireylerin hak ve özgürlüklerini korumak ve böylece toplumun başka hiçbir üyesinin bu ilkeleri baltalamaması içindi.
Fransız Devrimi'nin geliştirdiği kolektivizme karşı, Devletin zulmünden kaçınmak için geniş bir bireysel haklar sağlanmasını savunan John Stuart Mill gibi yazarların katkıda bulunduğu fikirler ortaya çıktı. Bu haklardan bazıları ifade, toplanma ve özel mülkiyet özgürlüğüdür.
Daha sonra, 19. yüzyıl boyunca ve hepsinden önemlisi, 20. yüzyıl boyunca, Karl Marx'tan ilham alan kolektivizm ile diğerlerinin yanı sıra Adam'ın sunduğu düşüncelere dayanan bireyci ve liberal konumlar arasındaki büyük yüzleşme gerçekleşecekti.
bireyciliğin özellikleri
Bireycilikten aşağıdakiler gibi bir dizi özellik ortaya çıkar:
- Bireyin grup üzerindeki önceliği: Birey hukuka tabidir ve kendisini kitlenin üretebileceği ihlallerden korumalıdır.
- Hak ve özgürlüklerin sağlanması: Bu dokunulmazlığı korumak için size bir dizi hak ve özgürlük sağlanmaktadır.
- kolektivizme karşı çıkar: Bireycilik kolektivizme zıt bir akımdır.
- metodolojik bireycilik: Sosyal araştırma, toplumun gruplardan değil, bireylerden oluştuğu bakış açısından ortaya çıkar.
- Özgürlük ve kendini gerçekleştirme: Bunlar ana değerleridir.
İdeolojilerde bireycilik
Bireycilik, topladığımız şekliyle, bazı ideolojilerin temel bir yönüdür.
Spesifik olarak, liberalizmin ana eksenidir. Bu ideoloji, kişisel ve ekonomik özgürlüklerin en geniş şekilde sağlanmasını teşvik eder. Bu nedenle, birey en geniş haklara sahipse, iradesi onun tek rehberi olur, her zaman başkalarının haklarına saygı gösterir.
Öte yandan, diğer ideolojilerde bireycilik aşağı yukarı mevcuttur. Demokratik ideolojilerden bahsedecek olursak, sol-sağ eksenindeki eğilimleri ne olursa olsun, bireysellik dereceleri orta olacaktır. Çünkü toplum ve Devlet de büyük bir güce sahiptir.
Aksine, faşizm veya komünizm gibi otoriter ve totaliter ideolojilerden bahsedersek, bireycilik sıfırdır. Birincisinde, devletin gücü ve savunması üstün gelir. Komünizm için, bencillik ve başkalarını sömürmenin belirtileri olarak kabul edilen, bireysel tercihlerden bağımsız olarak işçi sınıfının refahı olacaktır.
metodolojik bireycilik
Metodolojik bireycilik, sosyal bilim araştırma ve çalışmalarında kullanılan yaklaşımdır. Ve bu, liberal yazarların adına.
Toplumu, tercihleri ve davranışları benzersiz olan bir dizi birey olarak anlamaktan oluşur. Hangi türden olursa olsun kolektifler veya sosyal sınıflar gibi sosyal gruplaşmaları görmezden gelirler.
Metodolojik bireycilik için, sosyal fenomenlere müdahale eden tüm ajanlar az çok rasyonel hareket eder. Yani kendi tercihleri vardır ve söz konusu faydayı artırmak için hareket ederler.
En önemli yazarlarından bazıları Max Weber, Hayek veya Jesús Huerta de Soto'dur. Bu metodoloji aynı zamanda Avusturya okulunda da uygulanmaktadır.