Yaratıcı yıkım, bir yeniliğin bir endüstrinin hakim iş modelini değiştirme sürecidir. Bu, üretim veya pazarlama tekniklerini dönüştürüyor. Aynı nihai ürün bile değiştirilebilir.
Yaratıcı yıkımın bir parçası olarak şirketlerin sektörün yeni dinamiklerine uyum sağlaması gerekiyor. Böylece yenilerini açmak için iş kollarını kapatabilirler. Uyum sağlamayan firmalar faaliyetlerini değiştirmek veya basitçe ortadan kaybolmak zorunda kalacaklar. Başka bir deyişle, yeni ve genellikle daha iyi bir şey "yaratmak" için bir şeyi "yok edersiniz".
Yaratıcı yıkım, serbest rekabetin olduğu piyasa ekonomisinin tipik bir örneğidir. Bu modelde, hükümet inovasyonu durduramaz veya yönlendiremez.
Yaratıcı yıkım için iki unsur gereklidir: yaratma ve yıkım. Başka bir deyişle, yeni buluş zorunlu olarak var olanın yerini alır ve yok eder.
Yaratıcı yıkım teriminin yaygınlaşması
Yaratıcı yıkım teriminin yaygınlaşması Joseph Schumpeter'in eseriydi. 1940'larda bu ekonomist, sermayenin zaman içinde daha az karlı sektörlerden daha iyi beklentilere sahip olanlara nasıl geçtiğini inceledi. Bununla birlikte, adil olmak gerekirse, terime ilk adını veren sosyolog Werner Sombart'tı. Belki de fikir Schumpeter'e atfedilir, çünkü 1942'de yayınladığı "Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi" adlı kitabında bunu daha derinlemesine geliştirir.
Bir şirketin kapanması, onunla doğrudan bağlantılı olanlar için bir trajedi olabilir. Ancak Schumpeter için iflaslar, kapitalizmin dinamiklerinin önemli bir parçasıdır ve olumlu bir yanı vardır.
Schumpeter, verimsiz şirketlerde kullanılan üretim faktörlerinin mümkün olan maksimum faydayı sağlamadığını savundu. Bu nedenle, bir firma veya iş modeli eskime nedeniyle düştüğünde, kaynakları daha yüksek kar elde ettikleri diğer faaliyetlere bırakılır.
Schumpeter için beş tür inovasyon olduğu açıklanmalıdır:
- Yeni bir malın tanıtımı
- Eşi görülmemiş bir üretim veya dağıtım sürecinin uygulanması
- Yeni pazarlara giriş
- Yeni bir hammadde kaynağı elde etmek
- Bir tekelin yaratılması veya ortadan kaldırılması
Yaratıcı İmha Vakası
Yaratıcı yıkımın temsili bir örneği müzik endüstrisidir. Yıllar geçtikçe, büyük etiketler iş modellerini kökten değiştirdi.
21. yüzyılın başından beri plak satışları önemli ölçüde düşmeye başladı. Bu, daha fazla insanın büyük bir müzik materyali kaynağına erişimi olduğu ölçüde: İnternet.
Değişiklikle, netizenler web'den şarkı indirebilir ve çalabilir. İster ücretli ister ücretsiz. Yani, artık diskleri fiziksel olarak satın almaları gerekmiyordu.
Müzik sektöründeki şirketler daha sonra sert kararlar almak zorunda kaldı. Örneğin, işin o alanı artık o kadar karlı olmadığı için plak fabrikalarını satmak zorunda kaldılar. Aynı zamanda büyük plak şirketleri sektördeki diğer şirketleri satın alıyordu. Amaçları müzik kataloglarını genişletmek ve daha fazla pazar payı elde etmekti.
Bu satın almalar sonucunda müzik endüstrisindeki rakiplerin sayısı azalmaktadır. Bu nedenle, rekor satışlar daha düşük olsa da, daha az katılımcıya dağıtmanın zamanı geldi.
Başka bir deyişle, pasta küçüldü ama daha az parçaya bölünmesi gerekiyordu. Bu şekilde, büyük müzik şirketleri kar elde etmeye devam edebildiler.