In dubio pro reo, suçunu kanıtlamak için yeterli kanıt yoksa, bir suçun faili olduğu iddia edilen kişinin lehine ceza hukukunda kullanılan yasal bir ilkedir.
Bu yasal ilke, ceza yargılaması sürecinde kullanılmaktadır. Hâkim, bir suçu işleyenin suçunu fiilen gösteren deliller hakkında makul şüpheleri varsa, bu ilkeyi uygulamalı ve onu beraat ettirmelidir. Bu bir Latinizmdir ve Roma hukukundan gelir.
Anayasa yargı süreçlerinde temel bir hakkın tezahürüdür: masumiyet karinesi ilkesi. "Aksi ispat edilene kadar herkes masumdur."
Bu ilkenin faydası, adil bir süreci garanti altına almak ve tüm usul güvencelerine uymaktır. Dolayısıyla delillerin yeterli olmadığı durumlarda yargılanan kişi suçlu bulunamaz.
in dubio pro reo'nun özellikleri
Bu ilkenin temel temel notları şunlardır:
- Ceza kanununda açık bir hukuk normu olmamakla birlikte, emredici bir norm olarak kabul edilmektedir.
- Sanık lehine delilleri değerlendirmek için değil, aksine gerekli delillere sahip olmayan bir kişiyi mahkum etmekten kaçınmak için kullanılabilir.
- Bu ilke ancak hâkimler ve mahkemeler tarafından kullanılabilir.
- Masumiyet ilkesinin bir tezahürü olsa da, bunlar aynı değildir. Masumiyet ilkesi, normatif bir yapıya dahil edilmişse ve temel bir haksa.
- Bu ilke, yargılanan kişinin suçunu ispat edecek nitelikte ve yeterli delil ile gerçekleri ispat etmemizi zorunlu kılar.
- Bu ilke bazen makul şüphe ilkesi olarak bilinir.
- Sadece masumiyet karinesi çürütülmemişse kullanılır.
in dubio pro reo ilkeleri
Dubio pro reo'da hangi ilkeler esas alınır?
- yasallık: Bu ilkenin tüm demokratik devletlere damgasını vuran açık bir anlamı vardır. Fiillerin işlendiği sırada suç davranışı ve buna bağlı ceza kanunda düzenlenmemişse, hiç kimse yargılanamaz ve mahkum edilemez.
- Suçun geriye yürümezliği: Bir ceza normu, daha önce daha faydalı bir normla yargılanmış bir hükümlünün durumunu kötüleştiriyorsa, durumunu kötüleştiren yeni ceza normu ona uygulanmaz. Kişiler, suç fiillerini işledikleri anda yürürlükte olan yasalara göre yargılanırlar.