Antlaşma, iki veya daha fazla ülke arasında bir dizi yükümlülük üstlendikleri bir anlaşmadır. Dolayısıyla devletler arasında imzalanan antlaşmalar Uluslararası Hukuk çerçevesindedir.
Hem ülkeler hem de uluslararası kuruluşlar uluslararası anlaşmaları imzalama kapasitesine sahiptir. Anlaşmayı imzalayanlara bağlı olarak, farklı uluslararası düzenlemeler geçerli olacaktır:
- Ülkeler arasındaki antlaşmalar için: Antlaşmalar Hukuku Hakkında Viyana Sözleşmesi.
- Örgütler arasındaki antlaşmalar için Devletler ve Uluslararası Örgütler arasında veya Uluslararası Örgütler arasında akdedilen Antlaşmalar Hukuku Hakkında Viyana Sözleşmesi.
Ana Özellikler
Uluslararası antlaşmalar çok farklı alanları kapsasa da hepsinde bir takım ortak özellikler vardır. Bunlar aşağıdakileri içerir:
- Genel olarak, yazılı olarak kaydedilmelidir, ancak devletler arasında veya uluslararası kuruluşlar arasında sözlü bir anlaşma geçerli kabul edilir.
- Antlaşmaların hak ve yükümlülükleri, antlaşma maddelerinde belirtilecektir.
- Antlaşmanın hükümleri, yürürlüğe girdiği andan kesinleştiği kabul edilene kadar geçerli ve geçerlidir.
- Sözleşmeler, protokoller, paktlar, mektuplar, tüzükler veya anlaşmalar gibi çok farklı isimler alırlar.
- Bunlar hukukun kaynaklarıdır, dolayısıyla antlaşmalar hukuk sisteminin bir parçasıdır.
Antlaşma türleri
Farklı yönleri dikkate alarak, farklı anlaşma türlerini sınıflandırabiliriz.
Kapladıkları alana göre
Düzenlemeyi düşündükleri alana bağlı olarak, çok farklı anlaşmalar buluyoruz. Bu nedenle, uluslararası ticareti düzenleyen ticari anlaşmalar, savaş benzeri bir çatışmayı sona erdiren barış anlaşmaları, adli işbirliğini destekleyen iade anlaşmaları ve insan hakları yaklaşımını ele alan anlaşmalar vardır.
yükümlülüklere göre
- Antlaşmalar-hukuk: Ulusal yasaların üzerindedirler ve bir dizi düzenlemeye uyumu zorunlu kılarlar.
- Antlaşmalar-sözleşme: İmzacı ülkeler arasında yükümlülükler yaratırlar.
Zamandaki uzantısına göre
- Belirlenen süre: Geçerli olacakları süre belirtilir.
- Belirsiz süre: Süresiz olarak yürürlükte oldukları kabul edilir.
Katılım derecesine göre
- Açık: Yaratılmalarına katılmamış olsanız bile onların bir parçası olmanıza izin verilir.
- Kapalı: Kaynağına katılmadıysanız, anlaşmanın bir parçası olamazsınız. Bu nedenle, yeni bir ülke gelirse, yeni bir anlaşmanın doğmasına neden olacaktır.
Katılımcı sayısı
- iki taraflı: İki ülke veya uluslararası kuruluşlar arasında yapılan bir anlaşmadır.
- çok taraflı: Onlara ikiden fazla ülke veya uluslararası kuruluş katılıyor.
bu arada onlar biter
- Ciddi form: Parlamentonun ve devlet başkanının önceden onayını gerektirirler.
- Basitleştirilmiş form: Onay gerektirmezler, imzanız ile kabul edilmeleri yeterlidir.
Anlaşma sürecindeki aşamalar
Her şey, devletlerin dışişleri bakanları aracılığıyla anlaşmanın şartlarını tartışacağı müzakere aşamasıyla başlayacak. Antlaşma müzakerelerindeki tarihsel deneyim, bunun anlaşma yapmanın en uzun kısmı olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, bir anlaşmanın müzakeresi yıllar alabilir.
Müzakerelerin ardından, anlaşmanın kabul edilip edilmeyeceğine karar verilecek bir oylama aşamasına gelinecek. İkili bir anlaşma söz konusuysa her iki ülke arasında bir anlaşma gerekli olurken, çok taraflı bir anlaşmamız varsa metnin katılımcı devletlerin en az üçte ikisi tarafından desteklenmesi esas olacaktır.
Bir sonraki aşama, devlet başkanının anlaşmayı imzalamasıyla kimlik doğrulama olacak. Son olarak, anlaşmaya onay verilmesi gerekecek, bu nedenle ciddi bir anlaşma ile uğraşıyorsak, bunun parlamento tarafından onaylanması elzem olacaktır.