Sahte serbest meslek sahipleri, Sosyal Güvenlik Serbest Meslek Sahibi Rejiminde listelenmiştir. Ancak, serbest meslek sahibi olarak kayıtlı olmalarına rağmen, talimatlarını takip ederek başka bir şirkette çalışıyorlar.
Bu nedenle, sahte bir serbest meslek sahibi, Sosyal Güvenlik'e kayıtlı olmasına rağmen, çalışan bir kişinin işini yapan bir kişidir.
Bu anlamda, sahte serbest meslek sahibi, bir üstünün emirlerini takip eden, belirli bir programı olan ve bir ticari kuruluşa hizmet veren kişidir. Bu özellikler, sahte serbest meslek sahibi kişinin bağımlı ve yabancı bir şekilde iş yaptığını göstermektedir.
Sahte serbest meslek sahiplerinin karakteristik yönleri
Böylece, sahte serbest meslek sahibi kişi, çalışan işçilerin sahip olduğu bir dizi avantajdan mahrum kalacaktır.
Bu kapsamda ilgili toplu iş sözleşmesinin sağladığı haklardan yararlanamayacak, ücretli izin kullanamayacak ve olağanüstü ödemeler alma hakkınız olmayacaktır. Unutmayalım ki, serbest meslek sahibi olarak kayıt olduğunuzda işinizi kaybettiğinizde işsizlik parası da alamazsınız.
Sahte serbest meslek sahipleri için zararlı yönler
İlişki bir iş sözleşmesi ile belirlenmez, ancak ticari bir sözleşme ile düzenlenir. Bütün bunlar, ücretli izinler, çalışma izinleri, ek ücretler ve işsizlik yardımları gibi bir dizi işçi hakkının kaybı anlamına gelir.
Ticaret ve medeni hukuk tarafından düzenlenen bir ilişki olduğu için sahte serbest meslek sahibi her ay maaş bordrosu almayacak, fatura kesmek zorunda kalacaktır.
Vergi düzeyinde, sahte serbest meslek sahipleri açıkça zarar görecektir. Bunun nedeni, ilgili kişisel gelir vergisi stopajlarını unutmadan her üç ayda bir KDV beyan etmeniz gerektiğidir.
Sahte bir serbest çalışan nasıl belirlenir?
Sahte serbest meslek sahibi rakamının açıkça yasa dışı olmasına rağmen, sosyal maliyetlerden tasarruf etmeye çalışan bu formülü tercih eden şirketler var.
Başkaları için gerçek bir işi örtbas eden sahte bir serbest meslek sahibi gerçekten olup olmadığını bilmek için, üç hususa dikkat etmeliyiz: gönüllü çalışmadır, riskli olmayan bir şekilde yürütülür ve şirkete karşı bir bağımlılık veya itaat ilişkisi vardır.
Bu nedenle, sahte serbest meslek sahiplerinin ticari sözleşmeleri, aşağıdaki koşulların gösterilmesi halinde İş Müfettişliği tarafından geçersiz sayılabilir:
- İşçi, bir şirket bünyesinde, işverenin talimatlarına uyarak, yine şirketin belirlediği çizelgelere göre, şirketin sağladığı imkanlarla ve ücretini ödeyerek hizmet verir.
- İşçinin, serbest meslek sahibi bir kişiye tekabül eden vergileri ve sosyal katkıları ödemesi.
Bu koşullar mahkemede kanıtlanırsa (İş Müfettişliğine ön şikayet), şirket sahte serbest meslek sahibi statüsünü yasallaştırmalıdır. Bu nedenle şirket, ilgili sosyal katkı paylarını ve (sözleşmeye uygun olarak) almadığı maaşı ödeyecektir. Aksine şirket ile işçi arasındaki ilişki sona ererse şirket tazminat ödemek zorundadır.
