Doyma noktası, tüketicinin fayda sağlayamadığı ve elde ettiği ek birimlerin kayıtsız veya zararlı olduğu tüketim düzeyidir.
Doyma noktasında, tüketiciler ek birim istemediğinden talepte bir artış beklenmemektedir. Bunlar hiçbir işe yaramaz ve hatta onlara zarar verebilir. Bu nedenle, örneğin, bir tüketici kek doyma noktasının 4 birim olduğunu, dördüncü birimin artık ek fayda sağlamadığını ve beşinci birimin rahatsızlığa neden olabileceğini görebilir.
tüketici teorisiDoyma noktası özellikleri
Doyma noktasının ana özellikleri şunlardır:
- Tüketicinin elde ettiği marjinal fayda sıfırdır.
- Doygunluk noktasındaki bir pazarda, piyasada yeni müşteriler ortaya çıkmadıkça veya eskime nedeniyle ikame olmadıkça talepte bir artış beklenmemektedir.
- Bu noktadan sonra ürün veya hizmetin daha fazla birimini tüketmek, tüketiciye karşı kayıtsız ve hatta zararlı olabilir.
Doyma noktası nasıl bulunur
Doyma noktası tüketici tercihlerine bağlıdır. Varlığı, ek tüketim birimlerinin azalan fayda miktarlarını bildirdiğini gösteren "azalan marjinal fayda kanunu" denilen şeyden türetilmiştir. Ek birim sıfır fayda bildirdiğinde doyma noktasına ulaştık.
Azalan marjinal fayda yasası ve doyma noktasının mantıklı bir açıklaması vardır. Tüketici, ilk tüketici birimlerine güçlü bir şekilde değer verir, ancak daha fazlasını elde ettiklerinde faydaları azalır. Bu davranış, çeşitli mal ve hizmetlerin tüketiminde gözlemlenebilir. Örneğin, bir tüketicinin çok susadığını ve susuzluğunu gidererek onun için çok yararlı olduğu için ilk şişe suyun çok değerli olacağını (aslında bunun için daha fazla ödemeye istekli olacağını) varsayalım, ancak ek birimler artık eskisi kadar değerli değil, çünkü acil ihtiyacınız çoktan karşılandı.
Aşağıdaki grafikte doyma noktasını görebiliriz. Gördüğümüz gibi, marjinal fayda eğrisi, negatif olduğu doyma noktasına kadar azalmaktadır. Bu arada, toplam fayda eğrisi (pozitif marjinal faydalar eklendiğinden), azalmaya başladığı doyma noktasına kadar artmaktadır.
